Wat kan je zelf doen om PDS tot rust te brengen?

Het prikkelbare darmsyndroom (PDS) is de meest voorkomende oorzaak van darmklachten en maagklachten. Ongeveer 1 miljoen Nederlanders heeft te maken met PDS symptomen. Veelvoorkomende klachten zijn buikpijn, diarree en/ of obstipatie, winderigheid, opgeblazen buik, vermoeidheid, hoofdpijn en slijm in de ontlasting.
 
PDS kan van de een op de andere dag ontstaan. Vaak is de aanleiding een stressvolle gebeurtenis. Dit kan een infectie zijn, ziekte, spanningen, medicatie gebruik, verandering van leefstijl of een zware emotionele gebeurtenis.
 
De diagnose prikkelbare darm syndroom wordt door de huisarts gesteld op basis van een aantal indicatoren. De huisarts zal navragen welke klachten er zijn en hoelang de klachten aanwezig zijn. De vragen zijn opgesteld aan de hand van een aantal criteria. Wil jij weten of je mogelijk last hebt van PDS? Kijk dan op https://www.mlds.nl/chronische-ziekten/pds-prikkelbare-darm-syndroom/kenniscentrum-pds/
 
Mensen krijgen vaak te horen dat ze moeten leven met deze klachten. Zo’n opmerking is moeilijk om te begrijpen, omdat de klachten erg vervelend kunnen zijn. Het is goed om te weten dat er nog verschillende behandelopties over zijn om de buikklachten te verminderen. Leeftijd, voeding en ondersteunende middelen (prebiotica, vitaminen, probiotica en kruiden voor de spijsvertering) zijn effectieve methoden die ingezet worden door een orthomoleculair darmtherapeut.
 

Symptomen van prikkelbare darm

Chronische buikpijn Buikkrampen Opgeblazen gevoel, gezwollen buik Symptomen worden erger na de maaltijd Diarree of constipatie Problemen met de ontlasting (moeite moeten doen, persen zonder resultaat) Het gevoel hebben dat de darmen niet helemaal leeg zijn Slijm in de ontlasting Spierpijn, rugpijn Lusteloosheid en vermoeidheid

Minder typische symptomen zijn

Brandend maagzuur Hoofdpijn, migraine Vaker moeten plassen, pijn bij het plassen Blaasontsteking Fibromyalgie, chronische vermoeidheid en chronische pijnsyndromen

Wat kan de oorzaak zijn van het Prikkelbare Darm Syndroom?

Er is niet één oorzaak voor PDS en daardoor is er geen eenduidige behandeling. Een behandelplan op maat middels onderzoek is nodig om jou te helpen met PDS. Er zijn wel meerdere factoren die een rol kunnen spelen in het ontstaan van PDS. Factoren die mogelijk een rol spelen zijn:

Onvoldoende beweging, vezels of vochtinname​ Ongezond of verkeerd eetpatroon Stress of een onregelmatig leven Infectie van het maag- darmkanaal (parasieten, schimmels, gisten, bacteriën) Verstoorde darmflora Voedselovergevoeligheid of voedselallergie Verstoorde vertering en gebrek aan enzymen Laaggradige ontstekingen in de darm Verhoogde doorlaatbaarheid van de darmwand, leaky gut (lekkende darm) Te weinig maagzuur

Onvoldoende vezels

Vezels uit voornamelijk groente en fruit zijn de voedingsbodem voor de bacteriën van het darmmicrobioom. De vezels zorgen daarnaast voor een gezonde bewegelijkheid van de darmen, verbeteren de stoelgang, verminderen de kans op obstipatie, verlagen het cholesterol gehalte, vertragen de opname van suikers en talloze andere belangrijke functies. Vezels zijn dus onmisbaar voor de gezondheid.
 
Het wordt vaak afgeraden bij mensen met PDS om teveel vezels te eten omdat deze de darmen kunnen prikkelen. Hierdoor kunnen de symptomen van PDS verergeren. Op de lange termijn zorgt een vezelarm dieet echter voor een verlaagde diversiteit aan bacteriën in de darm, waardoor de klachten kunnen verergeren. Diëten zoals het FODMAP zijn dus geen aanpassingen voor de lange termijn. Het is belangrijk om de oorzaak van de klachten te achterhalen door te kijken naar alle bovenstaande factoren. 
​

Voeding

Gezonde voeding is de basis voor een gezond darmmicrobioom en een oorzaak voor het ontstaan van PDS. Een gezond eetpatroon zou moeten bestaan uit veel groente, fruit, gezonde vetten, dierlijke en plantaardige eiwitten, gezonde koolhydraten en voldoende vocht. Variatie is hierbij de sleutel. Producten die de darmen irriteren en klachten kunnen verergeren, zullen zoveel mogelijk vermeden moeten worden.
 
Gezonde voeding:

• 400- 500 gram groente en fruit
• Gezonde oliën uit avocado, vis, kokosolie, lijnzaadolie, olijfolie, etc.
• Noten en zaden
• 1,5 tot 2 liter zuiver bronwater of kruidenthee per dag
• Varieer en eet met de seizoenen mee

 
Voeding die PDS symptomen mogelijk kunnen verergeren:

• Gluten, lactose en fructose
• Ongezonde vetten uit koekjes, snoep, zonnebloemolie en andere omega 6 houdende oliën
• E-nummers van smaakstoffen, zoetstoffen, kleurstoffen, etc.
• Teveel alcohol en koffie

​

Bewegen

Regelmatig licht tot intensief bewegen heeft veel positieve effecten op onderliggende oorzaken van PDS. Denk hierbij aan wandelen, fietsen, werken in de tuin en sporten. Elke beweging die de hartslag doet verhogen is goed.

•   Remt ontstekingen en oxidatieve stress
•    Verbetert de darmflora
•    Bevordert de darmperistaltiek
•    Herstelt hormoonbalans en de activiteit van neurotransmitters
•    Herstelt verstoord stressrespons
•    Vermindert angst en depressie

​

Stress

Stress heeft een verregaande impact op het darmmicrobioom. Chronische en zelfs ook onmiddellijke stress verandert de samenstelling van de flora en heeft een negatieve invloed op het darmslijmvlies. Andersom heeft de darmflora effect op de stressrespons.
 
Stress is vaak een belangrijke oorzaak van het ontstaan van PDS klachten. Psychische stress verandert niet alleen de darmflora maar heeft ook invloed op de activiteit van het zenuwstelsel, hormonale systeem en het immuunsysteem via de hersen-darm as. Deze verbinding wordt in steeds meer onderzoeken bevestigd. Het blijkt dat de hersenen een directe verbinding hebben met de hersenen en met elkaar communiceren door de afgifte van neurotransmitters zoals serotonine.
 
Een verstoring van de darm-hersen as kan beginnen in de darmen of in de hersenen, waardoor er een vicieuze cirkel ontstaat. Dit kan je alleen aanpakken als je het darmmicrobioom verbetert en stress vermindert.
​

Infecties

Infecties zijn bij ongeveer 1 op de 10 mensen de oorzaak van het ontstaan van de PDS symptomen. Virale infecties zorgen meestal voor tijdelijke darmklachten, terwijl bacteriële en parasitaire infecties meestal langdurige klachten kunnen veroorzaken.
 
Het zijn niet de bacteriën zelf die het darmmicrobioom verstoren, maar de reactie van het immuunsysteem in de darmen op deze pathogenen. Ook kunnen ongewenste pathogenen in de darmwand achterblijven en daar schadelijke stoffen produceren zoals methaan of sulfaat gassen. De toxines en ontstekingen hebben uiteindelijk een negatief effect op het darmslijmvlies en de gehele darmflora.

Infecties kan je verminderen met gezonde voeding en de juiste kruiden/ supplementen.
​

Verstoorde darmflora (darmmicrobioom)

De darmflora (darmmicrobioom) speelt een belangrijke rol in de vertering en het immuunsysteem, het brein en het gehele lichaam. De darmbacteriën helpen bij de vertering van voedsel, onschadelijk maken van pathogenen (schadelijke bacteriën, virussen, schimmels, etc.), productie van vitaminen en energie.

​Wanneer het evenwicht van de darm verstoord is worden voedingsstoffen niet goed afgebroken, pathogenen niet verwijderd en stoffen aangemaakt die het darmslijmvlies beschadigen. Hierdoor kan het darmslijmvlies meer doorlaatbaar worden en wordt de ontstekings- en immuunrespons in de darm en de rest van het lichaam verstoord. Dit kan leiden tot verschillende klachten zoals opgeblazen buik, buikpijn, obstipatie, ontstekingen, maagklachten, etc. 
Een verstoorde darmbalans is een sleutelfactor bij alle onderliggende oorzaken van een prikkelbare darm.
De beste en meest duurzame manier om de darmflora te herstellen is met voeding. Prebiotica en probiotica kunnen het herstel versnellen, maar hebben geen blijvend effect als de voeding niet wordt aangepast.

Functies van de darmbacteriën:

Ze helpen bij de vertering van koolhydraten, eiwitten en vetten   Ze maken vitaminen aan zoals vitamine K, vitamine B1, B2, B3, B6, B12, B11 en biotine   Ze maken essentiële aminozuren aan   Ze moduleren de immuniteit   Ze maken ontstekingsfactoren aan die beschadigde, gemuteerde en kankercellen helpen vernietigen   Ze verhogen de opname van vetzuren   Ze maken hormonen en neurotransmitters aan die invloed hebben op het lichaam en het brein   Ze houden het microbieel evenwicht van de darmen in stand

Voedselintoleranties

Er is een sterke relatie tussen voedselintoleranties en PDS. Een voedselintolerantie is een reactie van het lichaam op een voedingsmiddel dat niet goed verdragen wordt. Dit is anders dan een allergie waarbij de klachten vaak meteen waarneembaar zijn. De klachten van een intolerantie kunnen soms pas na 1 tot 3 dagen merkbaar zijn. Je kan hierbij denken aan een opgeblazen buik, verteringsproblemen, hoofdpijn, vermoeidheid, duf gevoel in het hoofd, jeuk, eczeem en verstoorde ontlasting.
 
Deze intolerantie reactie krijg je pas later en kan de darmwand beschadigen en immuuncomplexen vormen in het lichaam. Als het goed gaat worden deze immuuncomplexen opgevangen en verwijderd uit het lichaam. Wanneer dit niet goed gaat, doordat het immuunsysteem niet goed werkt of omdat het lichaam teveel van de desbetreffende stof binnenkrijgt, ontstaat er schade aan weefsels met ontstekingen als gevolg. Op de lange termijn kunnen deze ontstekingen chronisch worden en naast PDS ook andere klachten veroorzaken, zoals migraine, reuma, huidklachten, fybromyalgie en auto-immuniteit.
 
Als je wilt weten voor welke producten jij gevoelig bent, test dit dan uit met een elaminatiedieet onder begeleiding van een therapeut. Ook kan het zinvol zijn om een IgG intolerantie bloedtest te laten uitvoeren bij een erkend laboratorium. 

​Laaggradige ontstekingen

Een chronische laaggradige ontsteking speelt een belangrijke rol bij het prikkelbare darm syndroom. In het darmslijmvlies is vaak een laaggradige ontsteking en immuunreactie aanwezig. Ook in de bloedbaan worden verhoogde ontstekingswaarden gevonden bij mensen met PDS. De oorzaak van laaggradige ontstekingen kunnen zijn: 
Een verstoorde darmflora, voedselintolerantie of allergie, chronisch verhoogde bloedsuikerspiegel, diabetes, teveel dierlijk voedsel, teveel koolhydraten en suikers, gebrek aan omega 3 en teveel omega 6, gebrek aan vitaminen en mineralen, gebrek aan beweging, overgewicht, stress.
​

Samenvatting:

Stress verminderen   Glutenvrij en koemelkvrij dieet   Toegevoegde fructose vermijden   Producten die de darmen prikkelen tijdelijk vermijden   Veel vezelrijke voeding eten   Regelmatig matig-intensief bewegen   Regelmatig vasten, afwisselend vasten

Als jij je darmen eens goed wilt laten onderzoeken en de oorzaak van PDS klachten wilt achterhalen is het mogelijk om de volgende onderzoeken te doen:

- Darmmicrobioom onderzoek
- Voedselintolerantie onderzoek

​Als je onderzoek wilt laten uitvoeren is het raadzaam om contact op te nemen met een erkende darmspecialist!

Wil jij hulp met PDS klachten? Neem dan contact op!